Arheološka sezona 2019. godine ostaće upamćena po vrlo intenzivnim radovima i otkrićima u tunelima 'Ravne 3'. Stručni tim Fondacije 'Arheološki prk: Bosanska piramida Sunca' u sastavu terenski arheolog Amna Agić, terenski geolog Richard Hoyle i supervizor volontera Marie Sophie, imali su pune ruke posla u novootkrivenim tunelima, prateći strateške instrukcije direktora Fondacije dr. Semira Osmanagića. Istraživanja su počela krajem zime i otada pa do augusta 2019. otkriveno je više od 1.500 ulomaka keramike, manji broj metalnih predmeta (kopči, eksera, itd.), krovni crijep iz rimskog perioda, rimska crvena keramika, i sl. Svi ovi predmeti dokaz su kontinuiteta boravka u tunelima 'Ravne 3' u posljednjih dvije hiljade godina. Postojao je uski prolaz kroz koji su su ljudi uvlačili u otvorenu sekciju dužine 65 metara i tamo prebivali. Nakon Srednjeg vijeka, ulaz u tunele je bio gotovo do kraja zatrpan nanosima zemlje, tako da se otada bilježi prisutnost samo životinja. Elementi koji upućuju da su tuneli 'Ravne 3' i tuneli Ravne dio iste prahistorijske mreže su brojni. Riječ je o istoj starosti od oko 30.000 godina, ulaz je na istoj nadmorskoj visini od 484 metara, nalaze se ispod konglomeratnih stijena, slični su energetski parametri (visoka koncentrcija negativnih iona, visok nivo orgonske energije, ista temperatura). Kada je dr. Semir Osmanagić formirao hipotezu 2005. godine da tuneli Ravne imaju prahistorijsku starost, napadan je od bh. kulturnog establišmenta. Argumenti pojedinih historičara, arheologa i Visočana bili su da je riječ o tunelima koje je pravila JNA u XX stoljeću ili da je riječ o srednjevjekovnim tunelima. Naravno arheološka metodologija i naučni argumenti davno su ih demantirali. Interesantno je da se oni nikada nisu pojavili u posjeti tunelima, mada projekt traje već 14 godina.
{gallery}14636{/gallery}